Pigmentacja - największe wyzwanie dla kosmetologów
18 stycznia 2023
Pigmentacja, to największe wyzwanie dla kosmetologów, które obejmuje redukcję plam starczych, ciemne plamy i nierównomierny koloryt. Problemy z niechcianym pigmentem wymagają specjalistycznego i roztropnego podejścia również w sferze emocjonalnej klienta. Badania sugerują, iż hiperpigmentacja i melasma powodują psychologiczne skutki uboczne, takie jak lęki i depresję.
Proces nadmiernej pigmentacji dotyczy wieloletnich zaburzeń w funkcjonowaniu skóry zanim ujawni się na powierzchni naskórka. Aby temu przeciwdziałać należy dostarczać aktywnych składników i odpowiednich stężeń oraz działać wielokierunkowo i na wszystkich płaszczyznach jego tworzenia.
Co to jest pigmentacja i jak powstaje hiperpigmentacja?
Każda skóra wyposażona jest w odpowiedni poziom melaniny, która decyduje o indywidualnej tonacji cery. Melanina jest produkowana, by chronić komórki skóry przed uszkodzeniem, szczególnie podczas ekspozycji na promieniowanie UV. Powstaje również w odpowiedzi na stymulację czynników zewnętrznych i wewnętrznych organizmu. Produkowana jest przez melanocyty, które rozsiane w warstwie podstawnej naskórka na skutek stymulacji hormonem melanotropowym MSH prowadzą do syntezy melaniny. Proces powstawania melaniny, to szereg reakcji biochemicznych, które zachodzą w melanosomach (organellach melanocytów).
Prekursorem melaniny jest L-tyrozyna przekształcana przez tyrozynazę (MSH) w 3,4-dihydroksyfenyloalaninę. Ta następnie jest przekształcana w dopachinon, a ten w melaniny o 2 rodzajach koloru i zagęszczenia:
1. Eumelanina
a) DHI eumelanina - barwnik ciemny odpowiedzialny za kolor czarny o bardzo wysokim zagęszczeniu
b) DHICA eumelanina - barwnik ciemny, brązowy o średnim zgęszczeniu
2. Feomelanina - barwnik jasny, czerwono-żółty o najniższym zagęszczeniu
Melanina umieszczana jest w dendrytach komórkowych (melanosomy) i przemieszczana do pobliskich keratynocytów, gdzie formuje specjalne „czapeczki ochronne” nad jądrem komórkowym, chroniąc w ten sposób DNA od uszkodzeń UV. Pigmentacja uwidacznia się, gdy nagromadzą się na powierzchni przemieszczające z dołu w górę keratynocyty wypełnione melaniną. To aktywność melanocytów, a także pewne wyzwalacze decydują o ilości produkowanego pigmentu i jego nadmiaru.
Przyczyna powstawania hiperpigmentacji jest uzależniona od ekspozycji na słońce, hormonów i stresu, który jest zapalnikiem wszelkich zaburzeń w organizmie. Doktor Fernades twierdzi, że przeładowane (przestymulowane czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi) bodźcami melanocyty zaczynają „wariować” i w rezultacie produkować zbyt dużo melaniny. Keratynocyty stymulowane przez UV mają uszkodzone DNA, co wpływa na stymulację hormonu MSH, co pobudza melaninę by ochraniać keratynocyty. Promieniowanie UV zwiększa również stres oksydacyjny w DNA melanocytów, co dodatkowo pobudza aktywność tyrozynazy. Melanina ochrania komórki lecz wydłużona w czasie ekspozycja na słońce potrafi wzbudzić upośledzoną jej produkcję i prowadzić do raka skóry. Światło niebieskie o wysokiej energii i częstotliwości, które jest częścią światła widzialnego wpływa również na produkcję pigmentu - szczególnie w dni słoneczne w połączeniu z ekranem komputera czy lampą LEDową, których stale przybywa w naszym otoczeniu.
Praktycznie nieustannie jesteśmy eksponowani na światło niebieskie, nawet w dni pochmurne, które oddziałowuje bezpośrednio na melanocyty i pobudza je do intensywnej produkcji melaniny. W ten sposób wyzwolona pigmentacja występuje dłużej w skórze niż przez stymulację UV. Oprócz stymulacji zewnętrznej istnieje wewnętrzna-hormonalna, szczególnie istotna dla kobiet. Estrogeny podczas nasłoneczniania pobudzają do zwiększonej produkcji melaniny, co kształtuje specyficzny rodzaj przebarwienia na powierzchni, zwany melasmą. Podwyższony poziom estrogenów w trakcie ciąży przyczynia się do tworzenia melasmy. Analizując inne przyczyny – stres wewnątrzwydzielniczy uaktywnia hormony MSH, a wolne rodniki wywołane przez stresory takie jak zanieczyszczenia środowiskowe czy brak snu powoduje uszkodzenia DNA komórek i przyczynia się do zwiększonej produkcji melaniny.
Typy pigmentacji:
- Melasma - typowa dla kobiet w ciąży bądź w menopauzie lub kobiet stosujących antykoncepcję. Ciemniejsza karnacja (III-V Fitzpatrick typ karnacji) jest bardziej skłonna do melasmy. Jest łatwa do rozpoznania ze względu na charakterystyczne ułożenie symetryczne, zwykle na policzkach, nosie, czole, nad górną wargą i brodzie. Może być również układ policzkowy lub na żuchwie.
- Przebarwienia pozapalne - stan zapalny (np. trądzik, dermatoza - zapalenie skóry) stymuluje melanocyty do produkcji melaniny w miejscach, które się wygoiły. Zmiany najczęściej dotyczą ciemniejszej karnacji (IV-VI Fitzpatrick typ karnacji). Przebarwienia te powstają w skórze ciężko uszkodzonej przez agresywne czynniki zewnętrzne, takie jak oparzenia chemiczne, zbyt agresywne peelingi lub lasery.
- Plamy soczewicowate (posłoneczne) - postarzeniowe, tzw.wątrobowe, piegi starcze, występują w pewnych obszarach zniszczonych słońcem u osób powyżej 40 r.ż., zwykle na twarzy, przedramionach i dłoniach. Wokół każdej zmiany istnieje zagęszczenie melanocytów i akumulacja melaniny. Plamy mogą ulegać rogowaceniu i przechodzić w stan zapalny. Z upływem czasu, bez odpowiedniego przeciwdziałania dochodzi do przekroczenia punktu krytycznego i powstaje nieodwracalne zniszczenie, które ujawnia się później na powierzchni naskórka. Plamy soczewicowate nie powinny być mylone ze złogami lipofuscyny w komórkach skóry, które stanowią utlenione proteiny i tłuszcze bądź złogi komórkowe i kumulują się z wiekiem w komórkach nerek, serca, nadnerczy i tkanki nerwowej.
- Piegi - plamy piegowate występują w różnym wieku i są rezultatem krótkiej odpowiedzi melanocytów na słońce. Zwiększa się tam ilość melaniny, ale ilość melanocytów pozostaje bez zmian. Piegi nie są oznaką zniszczenia posłonecznego, ale wskazuję na indywidualną podatność do zniszczenia przez promieniowanie UV, gdzie kluczowa staje się ochrona przeciwsłoneczna.
- Hipopigmentacja - przeciwstawna do hiperpigmentacji, uwidacznia się białą lub jaśniejszą plamką na skórze, najczęściej na przedramionach i wzdłuż kości piszczelowej łydek na skutek nieobecności melaniny. Powstaje na skutek zmniejszonej ilości melanocytów lub produkcji malaniny (bielactwo lub albinizm), jak również uszkodzenia posłoneczne, stany zapalne skóry lub oparzenia.
Ochrona i wytrwałość, to dwie cechy konieczne, by walczyć z niechcianym pigmentem, który powstaje na skutek wieloletniego uszkadzania skóry, dlatego jego naprawa wymaga przemyślanych i bezpiecznych zabiegów.
Dr Fernandes mówi o kompleksowym i wielokierunkowym podejściu, dla którego nie istnieje jeden magiczny składnik. Przebarwienia stanowią niestety niewyleczalny problem na całe życie i można je jedynie trzymać pod kontrolą. Melanocyty znajdują się w najniżej położonej warstwie naskórka, tam również następuje przemieszczanie melaniny do keratynocytów, które w momencie gdy dojrzeją i urosną przesuwają się do wyższych warstw naskórka. Wówczas pigmentacja staje się widoczna. Podobnie w procesie normalizacji produkcji melaniny, powstają nowe i zdrowe keratynocyty, które wymagają czasu do przesunięcia w górę i uwidocznienia na powierzchni, by zauważyć poprawę.
Pierwszym i niezbędnym krokiem w walce z pigmentacją jest stała ochrona słoneczna. Wg dr Fernandesa każde kilka minut spędzone w słońcu lub świetle niebieskim bez ochrony słonecznej może natychmiast cofać wszelkie korzyści wynikające z profesjonalnych zabiegów i pielęgnacji domowej.
Sukces każdego zabiegu na pigmentację jest całkowicie zależny od ochrony słonecznej w trakcie oraz po zabiegu. Ochrona słoneczna z antyutleniaczami i z witaminą A chroni naskórek z zewnątrz, a także wewnątrz komórki.
Witamina A jest podstawą do kreowania zdrowej skóry. To najbardziej efektywna droga by minimalizować pigmentację. Skóra wyposażona w witaminę A stanowi silną platformę dla składników biorących udział w metabolizmie pigmentu. Kremy Environ dostarczają skórze optymalnego poziomu bezpiecznej witaminy A.
Pigmentacja rozpoczyna się wraz z niedoborem witaminy A. Gdy zaczyna jej brakować przez promieniowanie UV, żywa warstwa naskórka staje się mniej aktywna, a komórki skóry ulegają spowolnionym podziałom komórkowym. Dochodzi do uszkodzeń DNA, których naprawa również ulega spowolnieniu. W rezultacie powstaje nieregularna pigmentacja i ujawniają się ciemne plamki na skórze. Idealnym podejściem wówczas jest normalizacja funkcjonowania komórki z witaminą A i antyutleniaczami. Nie chcemy wyniszczania melanocytów lub ich dezaktywacji lecz próbujemy je znormalizować, by funkcjonowały prawidłowo i zdrowo. Najlepiej rozpocząć ten proces przez uspokojenie „zirytowanych” keratynocytów i melanocytów przez podaż witaminy A.
Witamina C jest silnym antyutleniaczem wspierającym kontratak na stres oksydacyjny, który pobudza syntezę melaniny. Molekuła witaminy C łącząc się z reaktywnym tlenem o specjalnym działaniu, które wzbudzałoby produkcję melaniny, limituje ten proces. Witamina C również wpływa na normalizację melanocytów. Dr Fernades twierdzi, że postać kwasu askorbinowego zachowuje się jak inhibitor tyrazynazy w dwóch miejscach formowania melaniny. Tyrozynaza jest konieczna do tworzenia melaniny, kiedy jest przyhamowana, wówczas następuje redukcja produkcji melaniny. Niektóre postaci witaminy C są najlepsze do jonoforezy, co oznacza, że składniki penetrują głębiej dając lepsze efekty. Kwas askorbinowy przez działanie jonoforezy ujemnej przechodzi w askorbinian i jest łatwo transportowany do wnętrza komórek, gdzie pełni funkcję enzymatycznego kofaktora i antyutleniacza.
Kofaktory są związkami chemicznymi, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania enzymów i tego, aby dochodziło do katalizowania reakcji zachodzących między różnymi związkami chemicznymi. Wzmacniająco również działa suplementacja witaminy C.
Bezpośrednie oddziaływanie na mechanizm tworzenia pigmentu ma również kwas mlekowy. Zwiększa on wymianę komórkową i hamuje aktywność tyrozynazy, redukując w ten sposób ilość melaniny formowanej w melanocytach oraz zapobiega tworzeniu nowej. Pracuje w synergii z witaminą C. Delikatne peelingi z kwasem mlekowym dodatkowo stymulują regenerację naskórka bez jego niszczenia, pod warunkiem, że są stosowane prawidłowo.
Tak jak w przypadku stosowania kwasów na skórę. Niektórzy twierdzą, że mocniejsze kwasy redukują pigmentację szybciej lecz należy zwrócić uwagę na jednoczesne poważne uszkodzenia naskórka. Przestymulowanie lub uszkadzanie melanocytów powodują przebarwienia pozapalne lub hipopigmentację (brak pigmentu). Każdy głęboki peeling wywołuje destabilizację i destrukcję naskórka, co przez bezpośrednią ekspozycję niedojrzałych komórek na promieniowanie UV, w rezultacie może pogorszyć istniejące przebarwienia.
Zawarte w serii Mela ekstrakty roślinne, takie jak Geranium Robertum (pelargonia) i Clairju (śliwka) regulują produkcję melaniny przez hamowanie tyrozynazy oraz przemieszczanie się melanosomów do melanocytów. Witamina B3 minimalizuje gromadzenie melaniny poprzez stymulację komórek do wzrostu i wymiany komórkowej, jak również aminokwasy Sepiwihite - MSHTM hamują jej transfer do keratynocytów.
Stosowanie wraz z odpowiednimi produktami Environ zarówno Roll-CIT medycznego i Roll-CIT wersji domowej wykazało korzyści przeciwzapalne. Profesjonalne zabiegi Roll-CIT generują młodszy, zdrowszy i lepiej funkcjonujący naskórek. Istotne jest także wspomaganie penetracji ważnych składników aktywnych Environ, które drastycznie poprawiają niechcianą pigmentację i fotozniszczenie, nawet w 80%. Zabiegi te są również korzystne w przypadku melasmy. Wszystkie zabiegi wymagają bezpiecznej ochrony słonecznej każdego dnia w roku
Sprawdź produkty Environ dedykowane przebarwieniom:
